W samym sercu Białegostoku, wśród ulic, które codziennie przemierzamy, wciąż żyje historia, którą wiele osób zdążyło już zapomnieć. Historia o Zakładach Przemysłu Bawełnianego „Fasty”, które przez wiele lat były jednym z fundamentów tego miasta. To tu, w latach 60. i 70., tętniło życie, które nieodłącznie związane było z fabryką, jej pracownikami, maszynami, zapachem bawełny unoszącym się w powietrzu. Dla wielu mieszkańców Białegostoku była to codzienność, ich rzeczywistość, ich praca. A teraz, z biegiem lat, ta rzeczywistość staje się coraz bardziej odległa, a wspomnienia zaczynają zanikać.
Projekt „Fasty. Kolejne historie II” powstał z potrzeby uchwycenia tej historii, z potrzeby ocalenia wspomnień, które wkrótce mogą zostać zapomniane na zawsze. Naszym celem jest dokumentowanie życia w „Fastach” nie tylko przez pryzmat wydarzeń, ale przede wszystkim przez ludzi, którzy tam pracowali, którzy tworzyli ten zakład, którzy przez niego żyli. Chcemy usłyszeć ich historie – opowieści o pracy, wzornictwie, o życiu codziennym, o marzeniach, które realizowali lub odkładali na później.
Będziemy spotykać się z byłymi pracownikami fabryki, którzy niejednokrotnie pamiętają czasy, gdy „Fasty” stanowiły centrum ich świata. Dla nich to nie tylko zakład pracy – to historia ich życia. Spotkania te nie będą tylko okazją do rozmów o przeszłości, ale również do odkrywania zapomnianych przedmiotów, które wciąż kryją w sobie cząstkę tej historii. Będziemy przeglądać zdjęcia, które niegdyś stanowiły pamiątki z pracy, fragmenty tkanin, dokumenty, które z czasem straciły swoje znaczenie, ale dla tych, którzy je pamiętają, wciąż mają ogromną wartość. Każdy z tych drobnych elementów opowiada swoją własną historię, pełną detali, które mogą nas przenieść do zupełnie innej rzeczywistości.
Podczas tych spotkań dawni pracownicy opowiedzą o wzornictwie XX wieku, o tym, jak zmieniała się moda, jak wyglądała praca przy maszynach, jak fabryka wpływała na życie społeczne miasta. Chcemy, aby każdy z uczestników miał szansę podzielić się swoimi wspomnieniami i doświadczeniami, byśmy wspólnie mogli na nowo odkrywać to, co kiedyś było codziennością.
Wszystkie zebrane materiały – wspomnienia, zdjęcia, dokumenty – zostaną zapisane, zdigitalizowane i przechowane w miejscu, które będzie dostępne dla przyszłych pokoleń. Już wkrótce powstanie strona internetowa, która stanie się wirtualnym archiwum Fast. Będzie to przestrzeń, w której każdy będzie mógł poznać historię zakładu, zobaczyć fotografie, poczytać o ludziach, którzy kiedyś tworzyli tę fabrykę. Strona ta nie będzie jednak martwym zbiorem faktów – dzięki wsparciu Miasta Białegostoku będzie na bieżąco aktualizowana, by zachować jej aktualność i sprawność przez lata. To miejsce, w którym będzie można wracać, odkrywać nowe detale, a może nawet odkrywać nieznane wcześniej historie.
Projekt nie jest tylko próbą zachowania pamięci o przeszłości. Jest także próbą nawiązania dialogu między pokoleniami – między tymi, którzy pamiętają czasy „Fast” w pełnym rozkwicie, a młodszymi, którzy tylko słyszeli o tej fabryce, ale nigdy jej nie widzieli. W projekcie biorą udział nie tylko starsi pracownicy, ale także młodzież – uczniowie Liceum Plastycznego w Supraślu, którzy poprzez warsztaty, spotkania i dokumentację będą mogli poznać i zrozumieć, czym były „Fasty” i jak ich historia kształtowała miasto, w którym żyją.
Termin realizacji zadania publicznego od 2024-05-01 do 2024-12-31
Zadanie dofinansowane ze środków z budżetu Miasta Białegostoku.
